UW: Badanie roli modyfikacji kapu w procesach komórkowych

UW: Badanie roli modyfikacji kapu w procesach komórkowych

Naukowcy z Centrum Nowych Technologii UW, wydziałów Biologii i Fizyki UW oraz Polskiej Akademii Nauk przeanalizowali wpływ modyfikacji kapu – struktury znajdującej się na końcu 5’ mRNA – na reakcje komórkowych systemów odpornościowych. Wyniki badań zostały opublikowane w czasopiśmie „Nucleic Acids Research”.

Kap chroni transkrypty mRNA przed degradacją oraz warunkuje prawidłowy przebieg wielu kluczowych procesów komórkowych. Spośród naturalnie występujących modyfikacji kapu, obecnych u wszystkich ssaków, najmniej poznana do tej pory była rola metylacji 2’-O rybozy drugiego transkrybowanego nukleotydu.

W artykule „2′-O-Methylation of the second transcribed nucleotide within the mRNA 5′ cap impacts the protein production level in a cell-specific manner and contributes to RNA immune evasion”, który ukazał się na łamach „Nucleic Acids Research”, naukowcy opisali wyniki interdyscyplinarnych badań dostarczających nowych informacji o roli metylacji kapu w procesach metabolizmu RNA.

Podstawowa część doświadczeń została wykonana w Centrum Nowych Technologii UW (w Laboratorium Chemii Biologicznej) przez dr Karolinę Drążkowską i dr. inż. Pawła Sikorskiego, który kierował projektem. W badaniach uczestniczyli także naukowcy z Wydziału Biologii UW i Wydziału Fizyki UW oraz z Instytutu Biochemii i Biofizyki PAN.

Badacze przeanalizowali rolę metylacji 2’-O rybozy drugiego transkrybowanego nukleotydu oraz funkcje metylacji 2’-O rybozy pierwszego transkrybowanego nukleotydu i metylacji w pozycji N6 adenozyny jako pierwszego transkrybowanego nukleotydu. Zbadali wpływ obecności danej modyfikacji kapu (i ich kombinacji) w transkryptach na wydajność biosyntezy białka oraz tempo usuwania kapu przez odpowiedzialne za to enzymy. Ustalili również, które modyfikacje kapu gwarantują, że transkrypty rozpoznawane są przez komórkę jako „własne” i nie wywołują procesów obronnych uruchamianych przez wirusowy materiał genetyczny podczas infekcji.

Do przeanalizowania znaczenia modyfikacji kapu wykorzystane zostały nowe narzędzia molekularne – analogi kapu uzyskane na drodze syntezy chemicznej w postaci tetranukleotydów zawierających pożądane modyfikacje.

Dalsze badania

Rezultaty badań związane z reagowaniem przez komórkowe systemy odpornościowe na dane modyfikacje obecne w RNA stanowią punkt wyjścia do dalszych prac, które na Wydziale Biologii UW poprowadzi dr inż. Paweł Sikorski wraz z zespołem. Dalsze badania będą dotyczyć wpływu epitranskryptomu wirusowego na odpowiedź immunologiczną komórek gospodarza. Projekt finansowany będzie z Narodowego Centrum Nauki w ramach grantu SONATA BIS, którym kieruje naukowiec.

/uw.edu.pl/

UW: Dr hab. Artur Obłuski laureatem konkursu ERC

UW: Dr hab. Artur Obłuski laureatem konkursu ERC

Dr hab. Artur Obłuski, dyrektor Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW, kierownik ERC Starting Grant UMMA, otrzymał nagrodę publiczności w konkursie Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych „Public Engagement with Research Award”.
Dr hab. Artur Obłuski otrzymał wyróżnienie w głosowaniu publiczności. Doceniono go za zaangażowanie we współpracę z lokalnymi społecznościami na rzecz dziedzictwa i zrównoważonego rozwoju.

Finansowany przez ERC projekt dr. hab. Artura Obłuskiego pt. „UMMA – Urban Metamorphosis of the community of a Medieval African capital city” prowadzony jest w Starej Dongoli, w Sudanie.

– Stara Dongola, gdzie zachowały się pozostałości wspaniałych kościołów, klasztorów z największą na świecie kolekcją malowideł średniowiecznych czy najstarszy zachowany meczet w tej części Afryki i monumentalne grobowce misjonarzy islamskich, jest ważnym elementem światowego dziedzictwa kulturowego. Ten potencjał powinien służyć nie tylko archeologom prowadzącym tam wykopaliska, ale przede wszystkim społecznościom lokalnym i szerzej społeczeństwu sudańskiemu. Zainicjowaliśmy więc wraz ze społecznościami lokalnymi, ale także samorządami lokalnymi i regionalnymi oraz władzami centralnymi działania mające na celu strategiczne podejście do zachowanego na tym stanowisku dziedzictwa. Tak aby nasi gospodarze poza splendorem mieli również bardziej wymierne korzyści, np. ekonomiczne w ramach zrównoważonego rozwoju, którego profity będą trafiać do miejscowej ludności, a nie dużych korporacji. Pamiętajmy, że Sudan jest ósmym najbiedniejszym krajem świata – wyjaśnia kierownik projektu.

Archeologia angażująca

Współpraca z lokalnymi społecznościami na rzecz archeologii, dziedzictwa i zrównoważonego rozwoju jest jednym z elementów nowoczesnej archeologii oraz wprowadzonej przez dr. hab. Artura Obłuskiego nowej strategii w badaniach CAŚ UW.

Jest to podejście, które ma promować zbliżenie pomiędzy naukowcami a mieszkańcami regionów, gdzie prowadzone są badania. Pozwala osadzić rezultaty prac archeologicznych w ich naturalnym kontekście społecznym i geograficznym. Wdrażanie tej strategii w badaniach w Dongoli koordynuje dr Tomomi Fushiya, która specjalizuje się w collaborative archaeology (po polsku można to przetłumaczyć na: archeologia angażująca) i od lat pracuje nad podobnymi projektami w Sudanie.

Jak podkreślają dr hab. Obłuski i dr Fushiya, praca nad projektem archeologicznym powinna przebiegać dwukierunkowo, z uwzględnieniem lokalnego punktu widzenia i tradycyjnej wiedzy o dziedzictwie kulturowym. Partnerstwo ze społecznościami lokalnymi umożliwia pomyślną realizację projektu UMMA.

UW: Powołanie wydziału medycznego Uniwersytetu Warszawskiego

UW: Powołanie wydziału medycznego Uniwersytetu Warszawskiego

29 czerwca, po uzyskaniu pozytywnej opinii przez członków Senatu UW, prof. Alojzy Z. Nowak, rektor UW, podpisał zarządzenie o utworzeniu Wydziału Medycznego. Po ponad 70 latach przerwy Uniwersytet Warszawski znów będzie kształcić przyszłych lekarzy.

1 września 2022 roku wejdzie w życie zarządzenie nr 84 rektora UW z dnia 29 czerwca 2022 roku w sprawie utworzenia Wydziału Medycznego. Otworzy to zupełnie nowy rozdział historii Uniwersytetu, który będzie nawiązywał do ponad 200-letniej tradycji uczelni, związanej z działalnością medyczną. Rozpoczęcie kształcenia na kierunku lekarskim, na studiach stacjonarnych, planowane jest 1 października 2023 roku.

Formalne utworzenie Wydziału Medycznego jest kolejnym krokiem w drodze do przywrócenia kształcenia medyków na Uniwersytecie Warszawskim. Następne etapy stanowią przygotowanie programu studiów oraz wystąpienie z wnioskiem do Ministra Edukacji i Nauki o pozwolenie na utworzenie studiów na kierunku lekarskim, nad czym pracują zespoły powołane przez rektora UW w związku z projektowaniem rozpoczęcia kształcenia na kierunku lekarskim.

Wydział Lekarski istniał na Uniwersytecie Warszawskim w latach 1816–1950, ale jego tradycja sięga 1809 roku, w którym utworzono w Warszawie obok Szkoły Prawa także Szkołę Lekarską. Wydział Lekarski był jednym z pięciu pierwszych wydziałów uczelni. Każdy z tych wydziałów (Prawa, Lekarski, Filozoficzny, Teologiczny oraz Nauk i Sztuk Pięknych) symbolizuje gwiazda w godle UW. Wydział Lekarski oraz Wydział Farmaceutyczny odłączono, decyzją Rady Ministrów, od UW wiosną 1950 roku. Utworzono z nich Akademię Lekarską w Warszawie, działającą następnie pod nazwą Akademii Medycznej (dzisiejszy Warszawski Uniwersytet Medyczny). Jednak badania o charakterze medycznym były na UW kontynuowane. W ostatnich dziesięcioleciach zostały znacznie zintensyfikowane w obrębie wszystkich dyscyplin nauki. Ich wyniki są doceniane w kraju i Europie.

Utworzenie Wydziału Medycznego na Uniwersytecie Warszawskim umożliwi intensywniejszy rozwój badań medycznych i pozwoli na jeszcze lepsze wykorzystanie potencjału naukowego i dydaktycznego UW.

– Prace naukowców z Uniwersytetu Warszawskiego pokazują, jak łączyć wiedzę humanistyczną i medyczną, prowadząc interdyscyplinarne badania o istotnym znaczeniu dla społeczeństwa. UW ma znaczące osiągnięcia i silną pozycję w fizyce, biologii, chemii, nanotechnologiach, sztucznej inteligencji, a także psychologii, etyce, moralności i innych dyscyplinach z zakresu nauk społecznych i humanistycznych. Wydział Medyczny będzie opierał się m.in. na interdyscyplinarności wiedzy naukowej z wymienionych dziedzin, ale także tych bezpośrednio związanych z medycyną – mówi prof. Alojzy Z. Nowak, rektor UW.

Misja i cele

Misja Wydziału Medycznego będzie dotyczyła budowy i rozwoju polskiej medycyny w ujęciu naukowym i praktycznym, z uwzględnieniem skutków dynamicznie zachodzących przeobrażeń społeczno-gospodarczych, a także aktualnych potrzeb i wyzwań społecznych. Proces kształcenia zostanie oparty na fundamentalnych zasadach wyrażonych w przysiędze  Hipokratesa. Priorytetowo będzie traktowana kwestia etyki zawodu lekarza oraz kształtowanie u studentów właściwej postawy umożliwiającej prawidłową komunikację i współpracę z pacjentem.

Celem działania Wydziału Medycznego będzie efektywne organizowanie i realizowanie kształcenia na kierunku lekarskim, a w przyszłości także na pokrewnych kierunkach o charakterze medycznym oraz pracy badawczej – na początku w ramach dyscypliny nauki medyczne, a z czasem również w ramach innych dyscyplin z dziedziny nauk medycznych i nauk o zdrowiu.

Programy studiów na Wydziale Medycznym będą koncentrowały się na nauczaniu podstaw teoretycznych medycyny oraz zasad praktyki medycznej na najwyższym poziomie. Z kolei kształcenie na Wydziale Medycznym na UW ma zapewnić studentom zdobycie odpowiedniej wiedzy oraz umiejętności praktycznych, w tym klinicznych umiejętności zawodowych oraz kompetencji społecznych, które są niezbędne do wykonywania zawodu lekarza – zgodnie z obowiązującymi wymogami oraz standardami Unii Europejskiej w zakresie świadczenia usług medycznych.

Nowe technologie i humanizacja medycyny

Kształcenie na Wydziale Medycznym Uniwersytetu Warszawskiego będzie wyróżniała realizacja nowego podejścia do edukowania przyszłych lekarzy – zgodnego z ideą humanizacji medycyny, która koncentruje się na wzmocnieniu aspektów komunikacji z pacjentem, kompleksowego podejścia do pacjenta i jego bezpieczeństwa oraz współpracy zespołowej w ramach różnych grup zawodowych w systemie ochrony zdrowia.

Podstawą do rozwoju potencjału badawczego oraz dydaktycznego Wydziału Medycznego będą dotychczasowe osiągnięcia i dorobek naukowo-badawczy pracowników Uniwersytetu Warszawskiego w zakresie nauk humanistycznych, społecznych, przyrodniczych i ścisłych, a także rozwój interdyscyplinarności w realizacji badań naukowych oraz inicjatyw dydaktycznych.

Wykorzystane zostaną również innowacyjne osiągnięcia dotyczące stosowania nowych technologii w medycynie, poprzez wprowadzenie tej tematyki do treści programowych na kierunku lekarskim, w szczególności w zakresie nowoczesnych metod obliczeniowych, wykorzystania sztucznej inteligencji w medycynie i innych najnowszych osiągnięć naukowych, w tym dokonanych w ramach działalności różnych jednostek Uniwersytetu Warszawskiego oraz innych krajowych i zagranicznych ośrodków naukowych. Umożliwi to upowszechnienie stosowania w praktyce lekarskiej nowoczesnego podejścia do analizy dowodów naukowych w obszarze nauk medycznych (ang. evidence based medicine) oraz ułatwi poszukiwanie skuteczniejszych metod leczenia opartych na dowodach naukowych.

Na Wydziale Medycznym wykorzystane zostaną nowoczesne formy dydaktyczne, dostosowane do nowych standardów kształcenia lekarzy, których wprowadzenie planowane jest przez Ministerstwo Edukacji i Nauki we współpracy z Ministerstwem Zdrowia. Jest to odpowiedź na zmiany w medycynie, które nastąpiły w ostatnich kilkudziesięciu latach wraz z postępem technologicznym oraz nowymi możliwościami i potrzebami społecznymi.

Proces tworzenia i organizowania Wydziału Medycznego będzie wieloetapowy i stopniowy. W pierwszej kolejności uruchomiony zostanie kierunek lekarski. Biorąc pod uwagę specyfikę standardów kształcenia na tym kierunku, określonych przez MEiN, w pierwszych dwóch latach funkcjonowania nowego kierunku studiów kształcenie będzie oparte głównie na kadrze i zasobach Uniwersytetu Warszawskiego, z częściowym udziałem lekarzy i innych specjalistów spoza UW – niezbędnych do zapewnienia wysokiej jakości kształcenia oraz osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się. Jednocześnie rozwijana będzie kadra Uniwersytetu oraz baza infrastrukturalna, w szczególności na potrzeby kształcenia klinicznego.

Kształcenie przyszłych lekarzy

Od 1 października 2023 roku kształcenie na Wydziale Medycznym odbywać się będzie na kierunku lekarskim na studiach stacjonarnych. W pierwszej edycji studiów zaplanowano przyjęcie ok. 60 osób – ze zwiększeniem limitu przyjęć. W przyszłości planowane jest uruchomienie studiów niestacjonarnych, studiów prowadzonych w języku angielskim, a także uruchomienie kolejnych kierunków studiów oraz studiów podyplomowych i innych form kształcenia w obszarze nauk medycznych i nauk o zdrowiu.

W pierwszych latach funkcjonowania Wydział Medyczny będzie zlokalizowany w budynku Centrum Nauk Biologiczno­-Chemicznych UW, przy ul. Żwirki i Wigury 101 w Warszawie. Docelowo na potrzeby działalności Wydziału Medycznego zaplanowano powstanie odrębnego budynku dydaktycznego. W przyszłości Uniwersytet będzie dążył do rozwoju własnej infrastruktury klinicznej dla Wydziału Medycznego.

[uw.edu.pl]

UW: Szczyt Klimatyczny ToGetAir 2022

UW: Szczyt Klimatyczny ToGetAir 2022

20 kwietnia na Uniwersytecie Warszawskim rozpoczyna się III edycja międzynarodowego Szczytu Klimatycznego ToGetAir. Szczyt potrwa trzy dni, podczas których odbędzie się trzydzieści debat i niezliczona liczba spotkań polskich i zagranicznych ekspertów.

W obliczu rosyjskiego ataku na Ukrainę i skutków tej agresji dla stabilizacji energetycznej w Europie konieczna stała się zmiana myślenia o transformacji źródeł pozyskiwania energii na kontynencie. Zadaniem tegorocznego szczytu jest udzielenie odpowiedzi na pytanie na ile możliwa jest dywersyfikacja źródeł energii i skokowego zwiększenia udziału OZE. Bardzo istotnym tematem będzie także niezależność energetyczna Polski i Europy w perspektywie polityki klimatycznej.

Uniwersytet Warszawski podejmuje liczne inicjatywy na rzecz klimatu oraz ochrony środowiska również poprzez programy oraz projekty, które pomagają realizować Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ. Uniwersytet Warszawski postawił sobie za cel wyedukowanie w zakresie ochrony klimatu jak najliczniejszej grupy odbiorców, także przyszłych decydentów. – Nie ma zapasowej Ziemi, mamy jedną szansę − jest o co walczyć − mówi prof. Alojzy Z. Nowak, rektor UW. Szczyt Klimatyczny ToGetAir 2022 odbędzie się od 20 do 22 kwietnia, aby objąć Międzynarodowy Dzień Ziemi – święto obchodzone 22 kwietnia. W tym roku formuła wydarzenia rozszerzona została na poziom międzynarodowy, wzmacniając współpracę na linii Polska – kraje Trójmorza – Unia Europejska.

W Szczycie udział wezmą eksperci uniwersyteccy, przedstawiciele organizacji pozarządowych, a także ministerstw i samorządów wojewódzkich, reprezentanci spółek skarbu państwa, organizacji pozarządowych, koncernów międzynarodowych i mniejszych firm zaangażowanych w ochronę klimatu oraz mediów.

Każdy z trzech dni Szczytu będzie dotyczyć innego zagadnienia: „Neutralność klimatyczna”, „Eko-gospodarka XXI wieku” oraz „Partnerstwo dla klimatu”. Codziennie odbędzie się dziesięć debat, które zostaną poprzedzone panelem prowadzonym w języku angielskim, poświęconym globalnej i europejskiej tematyce.

Wydarzenie będzie dostępne online.

[źródło: uw.edu.pl]

UW: Premier Mołdawii w Uniwersytecie Warszawskim

UW: Premier Mołdawii w Uniwersytecie Warszawskim

8 kwietnia w Sali Złotej Pałacu Kazimierzowskiego odbyło się spotkanie z Natalią Gavrilițą, premier Republiki Mołdawii, która wygłosiła wykład pt. „Europejska perspektywa Republiki Mołdawii”.


Natalia Gavrilița jest mołdawską ekonomistką i politykiem. Od sierpnia 2021 roku pełni funkcję premiera Mołdawii. Jest trzecią kobietą piastującą ten urząd. Wcześniej, od czerwca do listopada 2019 roku, pełniła funkcję ministra finansów w gabinecie Mai Sandu.

Spotkanie premier Mołdawii Natalii Gavrility ze społecznością UW było jednym z punktów odbywającej się od 7 do 9 kwietnia wizyty dyplomatycznej w Warszawie.

Uroczystość w imieniu prof. Alojzego Z Nowaka, rektora UW, rozpoczął prof. Sambor Grucza, prorektor UW ds. współpracy i spraw pracowniczych. – To dla nas wielki zaszczyt i przyjemność powitać panią na Uniwersytecie Warszawskim. Ma pani bogate doświadczenie polityczne i ekonomiczne, dlatego cieszę się, że mamy okazję nie tylko spotkać się dziś, ale także wysłuchać pani wykładu. Nasza uczelnia współpracuje z Państwowym Uniwersytetem Mołdawskim w zakresie wymiany akademickiej: studentów, doktorantów i kadry naukowej. Mamy nadzieję, że dzięki tej wizycie rozwiniemy jeszcze bardziej naszą współpracę – mówił prof. Sambor Grucza.

W uroczystości udział wziął również dr hab. Arkady Rzegocki, szef Służby Zagranicznej, dyrektor Akademii Dyplomatycznej. – Mołdawia zawsze może liczyć na wsparcie ze strony polskiej. Jesteśmy solidarni z Mołdawią i każdym krajem, który odznacza się taką samą jak wy determinacją do stania się członkiem wspólnoty wolnych i demokratycznych państw. Jako dyrektor Akademii Dyplomatycznej chciałem oznajmić, że wspólnie z Studium Europy Wschodniej UW przygotowaliśmy specjalny program szkoleniowy dla mołdawskich dyplomatów – powiedział.

[źródło: uw.edu.pl]